De Bibliotheek op school Plus
Binnen het Masterplan basisvaardigheden (OCW) is geld gereserveerd om scholen te helpen bij de transitie naar effectief onderwijs in leesbegrip, binnen de infrastructuur van de Bibliotheek op school. We noemen deze aanpak de Bibliotheek op school Plus (dBos+).
Wat is de Bibliotheek op school Plus?
De Bibliotheek op school Plus benut de infrastructuur van de Bibliotheek op school voor het realiseren van effectief leesonderwijs op basisscholen. Als basis is gekozen voor de principes van thematisch leesonderwijs, zoals beschreven het boek Rijke taal (2022) van Anneke Smits en Erna van Koeven (Hogeschool Windesheim). Naast een onderwijsadviseur die scholen inhoudelijk begeleidt, krijgt de leesmediaconsulent vanuit de Bibliotheek op school in het project een belangrijke rol. Het project bestaat uit een implementatietraject en flankerend onderzoek.
Implementatie aanpak gekoppeld aan onderzoek
Deelnemende scholen aan het project maken in twee schooljaren de overstap naar effectief onderwijs in leesbegrip. Een onderwijsadviseur begeleidt de school in dit proces. Daarnaast doen alle scholen mee aan een landelijk onderzoek van TaalLab.
Het doel van dit onderzoek is om de impact van de Bibliotheek op school Plus op de leesmotivatie, het leesgedrag en de leesvaardigheid van leerlingen te evalueren, evenals de invloed ervan op de kwaliteit van het onderwijsleerproces, gericht op effectief leesonderwijs. Bovendien wordt gekeken naar de effectieve componenten van de aanpak om beter inzicht te krijgen in hoe deze opgeschaald en op de lange termijn geborgd kunnen worden.
Najaar 2024: start werving scholen start schooljaar 2025-2026
Binnen het Masterplan basisvaardigheden en Ontwikkelkracht is er subsidie beschikbaar voor het implementeren en onderzoeken van de aanpak op 93 basisscholen.
Een focusgroep van 47 basisscholen start in schooljaar 2025-2026 aan het implementatietraject en onderzoek. Daarnaast kan bij voldoende overinschrijving een controlegroep worden samengesteld. Een loting zal dan uitmaken welke scholen kunnen starten in het schooljaar 2025-2026, en welke in het schooljaar 2026-2027. Aan deze laatste groep zal worden gevraagd om deel te nemen aan de controlegroep in 2025-2026. Het werven en toewijzen van scholen gaat op basis van basiscriteria, een selectiegesprek en loting (randomisatie).
Selectiegesprek en planning
Vanaf oktober 2024 tot april 2025 kunnen geïnteresseerde scholen zich via onderstaand informatiepakket en in gesprek met de bibliotheek oriënteren op het project. Scholen die voldoen aan de basiscriteria en geïnteresseerd zijn kunnen zich aanmelden voor een selectiegesprek (van november 2024 tot en met april 2025). Uit het selectiegesprek volgt een advies voor het officieel aanmelden voor het project (uiterlijk 9 mei 2025).
Uiterlijk 16 mei 2025 wordt de uiteindelijke selectie bekendgemaakt.
Basiscriteria scholen
De voorwaarden voor een school om mee te kunnen doen aan dBos+ zijn de volgende:
- De school werkt bij aanvang van het traject minstens een jaar met het programma de Bibliotheek op school;
- De school is bezig de eerste stappen te zetten naar effectief leesonderwijs;
- De school werkt nog niet met een methode of methodiek voor effectief leesonderwijs, maar wil graag de overstap maken, of werkt hier maximaal een jaar mee en heeft hulp nodig bij verdere implementatie;
- Een achterstandsscore is geen voorwaarde voor deelname aan De Bibliotheek op school Plus. Wel krijgen basisscholen met een achterstandsscore voorrang bij overinschrijving van het project;
- De school geeft regulier onderwijs (geen speciaal onderwijs);
- De school is bereid de LVS-gegevens te delen en zich aan te melden bij het NCO;
- De school is bereid jaarlijks deel te nemen aan de Monitor de Bibliotheek op school.
Basiscriteria bibliotheken
De voorwaarden voor bibliotheken om mee te kunnen doen aan dBos+ zijn:
- De Bibliotheek heeft een stevige organisatie rond de Bibliotheek op school;
- De leesmediaconsulenten hebben voor de start van het implementatietraject de training Rijke teksten, de rol van de leesmediaconsulent gevolgd en weten hoe je rijke teksten kunt inzetten voor effectief leesonderwijs. (Mogelijk wordt hiervoor een aangepaste training ontwikkeld, Bibliotheken worden hiervan op de hoogte gehouden);
- De manager educatie heeft de training Ambitiegericht werken aan effectief leesonderwijs, de rol van bibliotheken gevolgd en is bekend met de rol die de Bibliotheek kan spelen in effectief leesonderwijs;
- De Bibliotheek is gefocust op ondersteuning, toerusting en advisering van leerkrachten in de uitvoering van de Bibliotheek op school.
Voor bibliotheken biedt deelname aan de Bibliotheek op school Plus-project een kans om de Bibliotheek op school verder te ontwikkelen, en beter voorbereid te zijn op de toenemende vraag van scholen om ondersteuning bij effectief leesonderwijs met rijke teksten en kinderboeken. Bibliotheken kunnen bij deelname een subsidie van €16.500 aanvragen, dit is onderdeel van het Masterplan basisvaardigheden.
Op deze pagina kun je het de Bibliotheek op school Plus informatiepakket voor bibliotheken downloaden. Het document Informatie voor scholen en het informatiepakket voor scholen kunnen als eerste aanknopingspunt gebruikt worden bij gesprekken met scholen.
Heb je vragen en staan deze niet in de FAQ, neem gerust contact op met Brenda Versluis van Stichting Lezen (bversluis@lezen.nl).